zródło:www.starabiala.pl |
Rys
historyczny
fot. Michał Umiński |
Pierwsze
wzmianki o gminie Stara Biała, a w szczególności o wsi Biała
pochodzą z 1378 roku. Jest mowa o wsi książęcej, natomiast od
1495 roku Biała figuruje jako wieś Królewska. Od 1495 roku tereny
obecnej gminy znalazły się w rękach Królowej Bony. Następnie
ziemie te przechodziły w ręce różnych rodów: Kroczewskich i
Sierakowskich, w XVII i XVIII własność państwa Krasińskich i
Piwów, w XIX wieku Fuhrmanów. W okresie międzywojennym znaczna
część terenów gminy należała do rodziny Szemplińskich.
Po
drugim i trzecim rozbiorze Polski (1793-1795) teren obecnej gminy
wcielono do tzw. Nowych Prus Wschodnich. W latach 1807 - 1809 cały
obszar gminy znajdował się w departamencie płockim Księstwa
Warszawskiego. W tym czasie wprowadzono podział na gminy jako
najniższe jednostki administracji państwowej. Wcześniej
posługiwano się kościelnym podziałem na parafie. Ośrodki
parafialne dzisiejszej gminy Stara Biała powstały w pierwszym
okresie XII wieku w miejscach dóbr: duchownych - Proboszczewice,
królewskich - Stara Biała i rycerskich - Brwilno. Pierwsza siedzibą
gminy, aż do okresu powojennego było Brwilno. Obszar gminy, jej
granice sięgały na zachodzie do rzeki Skrwy i obejmowały część
terenu dzisiejszych gmin Brudzeń Duży i Płock.
Poznajmy
zatem legendy, fakty, ciekawe miejsca naszej gminy.